Fatma Keber
MARAŞ – Maraş’ta sarsıntının yaraları ortadan geçen 3 aya karşın sarılmış değil. Kenttin birinci gündemi zelzele. Türkiye, sarsıntının çabucak akabinde seçim atmosferine girse de Maraş seçimlerden uzak bir imaj sergiliyor.
Şehrin ana caddelerinde tek tük seçim afişleri yer alırken halkın gündelik sohbetlerinin ana konusunu seçimden daha çok sarsıntı ve gelecek planları oluşturuyor.
Maraş’ta birçok pano boş, depremzedeler de asıl gündemlerinin seçim değil sarsıntı olduğunu söylüyor. SEÇİM ASIL GÜNDEM DEĞİL
Maraş merkezli sarsıntılarda 50 bin 783 kişinin hayatını kaybettiği açıklandı. Sarsıntıların akabinde çok sayıda kişinin terk ettiği Maraş’a geri dönüşler başlamış durumda. Kentte hayat şimdi ‘normale’ dönmüş değil.
AFAD çadır kentlerinin dışında mahallelerdeki boş yerlerde, parklarda Maraşlıların dayanışma ağlarıyla kurduğu çadır alanları var. Çadırlarda ve konteynerlerde kalanların bir kısmının meskeni tam yıkılırken, kimisinin de ağır ve orta hasarlı. Çadırlarda kalanlar ortasında enkazdan saatler sonra çıkarılanlar da var.
Dolayısıyla, 31 Mart 2019’deki seçimlerde 750 bin civarında seçmeni bulunan ve 624 bin 585 bin kişinin oy kullandığı kentte seçimler, ana gündemi oluşturmuyor. Üstelik zelzeleyle birlikte kenti terk edenlerin seçimde dönüp oy kullanıp kullanmayacakları da muhakkak değil.
Enkazların ortasında ulaşım sağlanmaya çalışılıyor. DEPREMİN BİRİNCİ GÜNLERİ İKTİDARA OLUŞAN REAKSİYON DİNMİŞ DURUMDA
2018 seçimlerinde 8 milletvekilli olan Maraş’ta; MHP ve AK Parti’den oluşan Cumhur İttifakı, yedisi AK Parti, biri MHP olmak üzere sekiz vekil çıkardı. CHP, İYİ Parti, SP’den oluşan Millet İttifakı vekil çıkaramadı. Zelzelenin etkilediği öteki vilayetlerde olduğu üzere Maraş’ta da sarsıntının birinci günlerinde iktidara yönelik bir reaksiyon vardı lakin şu an kelam konusu reaksiyonlar dinmiş görünüyor.
‘ÇADIR KENTLERE YARDIMLAR VERİLİYOR ANCAK MAHALLE ORTASINDA HİÇ GİRİLMİYOR’
Şehir merkezinde gezerken sohbet ettiğimiz pek çok kişi, seçime dair konuşmaktan kaçındı. Ortak telaffuz, “Bizim gündemimizde seçim yok. Herkes kendi kaygısı ile ilgileniyor. Meskeninde, iş yerinde zahmetleri gidermeye çalışıyor” halinde oluyor.
Çadırlarda ve konteynerlerde kalan depremzedeler ise konutların çok kısa müddette yapılacağını düşünüyor. Depremzedelerden biri zelzele konutları için “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bitirir” diyerek oyunu Erdoğan’a vereceğini söylüyor.
Ev yemekleri satan bir dükkanı olan depremzede bir bayan ise sarsıntının birinci vakitlerinde meseleler yaşadıklarını belirterek bu sıkıntıların nedeni olarak da ‘Büyükşehir Belediye liderinin uyum hatasını’ gösteriyor. Ayrıyeten çadır kentlere yardım verildiğini lakin mahalle ortalarına hiç yardım ulaşmadığını kelamlarına ekliyor.
İYİ Parti Maraş Vilayet Lideri Süleyman Tekerek DEPREMZEDELER SÜRATLİ YAPILAŞMAYI SAĞ PARTİLERİN YAPACAĞINA İNANIYOR
Kentte AK Parti, çalışmalarını faal formda sürdüren partilerin başında geliyor. AK Parti’nin mevcutta 7 vekili bulunuyor. Maraş’ta sağ partilere oy veren depremzedelerin büyük kısmı, süratli yapılaşmanın yolunun tekrar sağ partilerden geçtiğine inanıyor.
İYİ Parti Maraş Vilayet Lideri Süleyman Tekerek ise “Gerek sarsıntı bölgesinde gerekse de öbür bölgelerde yaşayan vatandaşların, yaşamış olduklarını gözlerinde canlandırarak ona nazaran sandıkta karar vermeleri gerekiyor” diyor.
Tekerek, iktidarın toplumsal yardım siyasetiyle ilgili şu tenkitleri lisana getiriyor: “İktidara geldikleri birinci günden beri en başarılı yapmış oldukları siyaset, toplumsal yardım alanların sayısını artırmak. Bunu bir muvaffakiyet olarak gösteren bir hükümetten Türkiye’nin artık kurtulması gerekiyor. Vatandaşa verilen bir koli yardımla onları teşhir ettiklerine biz şahidiz. İki yıllık pandemi sürecinde iki maskeyi vatandaşa vermekten aciz hükümet, zelzele sonrasında iki adet çadırı organize edip onlara ulaştırmaktan, onları inançta hissettirmekten aciz.”
CHP Kahramanmaraş Milletvekili Adayı İrfan Karatutlu ‘YASIMIZ DEVAM EDİYOR’
CHP Kahramanmaraş Milletvekili Adayı Uzm. Dr. İrfan Karatutlu ise sarsıntının yarattığı büyük yıkımı anımsatarak “Acılarımız taze, yasımız devam ediyor. Hangi yüze baksak bir enkaz, acı, tasa, dert, ümitsizlik, belirsizlik hakim” diyor. Karatutlu, zelzelenin birinci iki gününde insanların çaresiz bırakıldığını da belirterek yaşanan tablonun nedeninin hükümetin liyakatsiz takımlarının beceriksizliği olduğunu söz ediyor.
Arama kurtarmadan, hayatta kalanlara temel gereksinimlerin sağlanmasına kadar çok büyük eksiklerin yaşandığına dikkat çeken Karatutlu, “Kahramanmaraş’a birinci ulaşan belediye, Ankara Büyükşehir Belediyesi oldu. AFAD ve resmi arama kurtarma takımları birinci iki gün ortada yoktu. Sarsıntının birinci bir haftası çadır bulmak imkansızdı” diye konuşuyor.
Deprem vakti ve sonrasında iktidarın pek çok eksiği olduğunu lisana getiren Karatutulu tenkitlerini şöyle sürdürüyor: “Ağır ve orta hasarlı binaların yıkılacağı açıklamaları sonrası beşerler konutlarını taşımaya başladı. Nakliye firmaları, kent içinde 15-20 bin lirayı bulan sayılarla vatandaşları soydu. Yetkililer çıkıp rayiç bedel açıklamadı. Beşerler eşyalarını koyabilecek depo ve kiralık mesken bulamadı. 1000 lira olan kiralar 10 bine, 20 bine çıktı. Yeniden yetkililer çıkıp da müdahalede bulunmadı.”
‘8 MİLLETVEKİLİNDEN EN AZ 3 ADEDİNİ BİZ ÇIKARTACAĞIZ’
Karatutlu’ya göre, kentte iktidar partisi ve ortaklarına reaksiyon var: “AK Parti’nin kalelerinden biri olan Kahramanmaraş’ta, iktidarın seçimi kaybetmesi an sıkıntısı.”
Pek çok bölümün değişim istediğini söyleyen Karatutlu, kenttin hala yas devrinde olduğunu belirterek seçim havasının ve coşkusunun yaşanmadığını kaydediyor.
Maraş’ta en az 3 milletvekili çıkaracaklarını söyleyen Karatutlu, “Saha bunu söylüyor, vatandaşlar bunu söylüyor. İnşallah Kahramanmaraş’taki 8 milletvekilinden en az 3 adedini biz çıkartacağız. Vatandaşlarımız uzun müddettir değişimi istek ediyordu. Bu sefer değişime çok yakınız. 14 Mayıs, Kahramanmaraş’ın da tüm Türkiye’nin de tek adam esaretinden kurtulduğu ve özgürlüğüne kavuştuğu bir tarih olacak” diye konuşuyor.